Gabapentin kan zorgen voor minder stress bij de dierenarts

Veel katteneigenaren zien er tegenop om met hun kat naar de dierenarts te gaan. Een onderzoek van de American Veterinary Medical Association in 2012 liet zien dat 44.9% van de katteneigenaren niet jaarlijks naar de dierenarts gaan met hun kat, ten opzichte van slechts 18.7% van de hondeneigenaren. De situatie in Nederland is helaas niet veel anders.

Er zijn meerdere redenen waarom dit gebeurt. Een van de redenen is dat eigenaren pas naar de dierenarts gaan als hun kat (of hond) ziek is. Op zich klinkt dat logisch, alleen is dat het toch niet helemaal. Ten eerste zijn katten echt ontzettend goed in het doen alsof er he-le-maal niets aan de hand is, terwijl ze toch niet in orde zijn. Ten tweede is het verstandig om regelmatige gezondheidscontroles te laten doen, zodat eventuele problemen in een vroeger stadium gevonden kunnen worden. Een vroegere diagnose betekent meestal dat behandeling of controle van de aandoening meer kans heeft op succes. Je laat je auto toch ook jaarlijks keuren? En dat is geen deel van het gezin, terwijl een kat dat meestal wel is.

Stress

Een andere belangrijke reden om niet naar de dierenarts te gaan, is de stress voor zowel kat als baas tijdens het transport, tijdens het wachten in de wachtkamer en tijdens de behandeling zelf.

Katten zijn onafhankelijke, territoriale dieren die graag de controle houden over hun omgeving. Dit maakt dat een bezoek aan de dierenkliniek stressvol kan zijn.

Gelukkig zijn er een aantal dingen die je als eigenaar kan doen om te zorgen dat deze stress zoveel mogelijk gereduceerd wordt:

• Zoek een Cat-Friendly-Clinic – deze klinieken denken “kat”. Ze zullen ervoor gezorgd hebben dat de wachtkamer aangepast is om alles zo stressvrij mogelijk te maken. Verder is het personeel extra katgericht, waardoor de behandeling zelf ook een stuk minder stress geeft. De kliniek waar ik werk is natuurlijk ook Cat Friendly (gold).
• Er zijn een aantal dingen waar je als eigenaar op kan letten (soort kattenmandje, vervoer, wachtkamer) – hier kom ik in een ander artikel op terug.

Gabapentin

Naast bovenstaande maatregelen, kan het middel Gabapentin een welkome aanvulling zijn voor erg gestresste/ angstige katten.
Gabapentin is een humaan middel, dat onder andere gebruikt wordt voor de behandeling van epilepsie en zenuwpijn bij mensen. Ook bij katten (en honden) wordt gabapentin soms gebruikt als pijnstiller. Wat niet iedereen weet, is dat gabapentin daarnaast ook erg geschikt als stressverlagend middel om te geven voordat de kat naar de kliniek gaat. Er zijn inmiddels meerdere studies gedaan die hebben aangetoond dat gabapentin een significant stressverlagend effect heeft bij de kat (zie ook bij referenties).

Dosis 

De dosering voor sedatie is 50-100 mg/kat, 2-3 uur voor het bezoek. De hoogte van de dosering is afhankelijk van de grootte en de stresslevel van de kat en wordt bepaald door de dierenarts.
Gabapentin is een poeder in een capsule, de capsules zijn vanaf 100 mg.  De capsule kan in 1x ingegeven worden, of opengemaakt worden en gemengd worden met een klein lepeltje natvoer (overleg dit altijd even met je dierenarts).

De Universiteit Utrecht maakt ook kleinere capsules en een drank, maar deze moeten op naam van de kat besteld worden en zijn daardoor minder praktisch. Let op: de humane gabapentine drank bevat xylitol en is NIET geschikt voor katten (of honden).

Bijwerkingen

Zoals elk medicijn, heeft ook gabepentin mogelijke bijwerkingen. Katten worden sowieso wat wiebelig en sloom, maar dat is op zich niet erg.
Sommige katten moeten ervan braken en/of kwijlen, maar gelukkig komt dit niet heel vaak voor.
Let op: bij hele zieke katten is het niet verstandig om kalmerende middelen voor te schrijven (geen enkele).

Het effect van gabapentin duurt circa 8-12 uur, gedurende die tijd je kat dus niet naar buiten laten en ook niet zonder toezicht laten (geen trappen lopen, niet springen, geen auto besturen 😉 )

Effect op onderzoeken/ narcose? 

Het fijne van gabapentin is, dat het weinig effect heeft op eventuele onderzoeken die gedaan worden bij je kat. Goed, het beoordelen van het lopen van je kat zal wat lastig zijn (want wiebelig), maar dat is eigenlijk normaal gesproken ook zo, omdat katten eigenlijk nooit heel onbevangen door de spreekkamer lopen. Gabapentin heeft geen significant effect op de bloeddruk, urineonderzoek en/of bloedonderzoeken. Ook hartecho’s en buikecho’s kunnen gewoon gedaan worden na sedatie met gabapentin.

Mocht je kat onder narcose moeten, dan kan dat ook prima na sedatie met gabapentin gelukkig.

Conclusie

Gabapentin is een goed medicijn om stress en angst te reduceren bij de gezonde angstige/ gestresste kat voor en tijdens het bezoek aan een dierenarts. Gabapentin is niet voor niets bij een heleboel kattendierenartsen het eerste keus middel voor deze indicatie.

Let op: gabapentin moet worden voorgeschreven door een dierenarts!

Referenties

• Haaften, K.A. et al (2017) Effects of a single preappointment dose of gabapentin on signs of stress in cats during transportation and veterinary examination. Journal of American Veterinary Medical Association, 251(10):1175-1181.
• Pankratz, K.E. et al (2017) Use of single-dose oral gabapentin to attenuate fear responses in cage-trap confined community cats: a doubleblind, placebo-controlled field trial. Journal of Feline Medicine and Surgery, 1-9.
• http://vetanesthesiaspecialists.com/wp-content/uploads/2015/11/SerenityNowSedationOptions_Feline_ABVP2015_HeidiLShafford.pdf.