Rond Pasen zie je ze weer heel veel..prachtige boeketten bloemen met daarin ook lelies. Mooi om te zien, maar wellicht niet zo’n goed idee als je katten in
huis hebt. Lelies zijn namelijk dodelijk giftig voor katten, iets dat veel mensen helaas niet weten. Elk jaar zie ik weer katten binnenkomen op onze spoedafdeling nadat ze in contact gekomen zijn met lelies. Sommige van deze katten overleven dit helaas niet…
Hoezo zijn lelies giftig?
Lelies zijn “nefrotoxisch” – dit betekent dat ze giftig zijn voor de nieren van de kat. Alle leden van de Lilium & Hemerocallis familie zijn schadelijk, dus o.a. de Tijgerlelie, Easter lilies, Japanse
Lelies zijn levensgevaarlijk voor katten
lelie en de daglelie. De calla lelie (Arons kelk) en de peace lilies (lepelplant) zijn geen echte lelies en dus ook niet giftig.
Er is niet precies bekend welke stofje in de lelie verantwoordelijk is voor de giftigheid. Wel is duidelijk dat alle delen van de lelie schadelijk zijn, dus bladeren, bloemen, zaden, stuifmeel en stengels. Ook het water waar de lelies in staan is giftig, net als het aflikken van een vacht die vol met stuifmeel zit.
Wat zie je aan je kat?
Nadat een kat in contact is geweest met lelies treden er vaak binnen drie uur maagdarmklachten zoals braken en diarree op. Soms wordt de kat hierbij ook wat sloom. Hierna treedt er vaak een tijdelijke verbetering op. Dit is heel misleidend, omdat heel veel eigenaren denken dat het ergste nu achter de rug is. Het ergste moet echter nog komen… Na 24-72 uur treedt namelijk acuut nierfalen op. De kat wordt erg sloom, gaat veel drinken en plassen en wil niet meer eten. Als de nierfunctie helemaal stopt, stopt de kat ook met plassen. Sommige katten krijgen ook neurologische verschijnselen en/ of alvleesklierontsteking.
De ene kat is gevoeliger dan de andere kat, we weten niet precies hoe dat komt.
Hoe wordt de diagnose gesteld?
De diagnose wordt gesteld op basis van de voorgeschiedenis van de kat met daarbij bevindingen bij bloed- en urine onderzoek die passen bij acuut nierfalen (o.a. verhoogde nierwaardes). Soms heeft het stuifmeel van de lelies de vacht van de kat geel verkleurd, dit kan een extra aanwijzing zijn.
Behandeling
De behandeling bestaat uit verschillende stappen:
- Decontaminatie oftewel het proberen te verwijderen van zoveel mogelijk van de binnengekomen lelie. Zo wordt bijvoorbeeld de vacht gewassen als deze geel is, kan er geprobeerd worden om de kat te laten braken als hij de lelie pas net op heeft en kan er Norit gegeven worden om de opname van de giftige stoffen in de darm te verminderen. Dit heeft alleen zin redelijk kort na opname en niet als de kat al nierfalen vertoont.
- Spoelen door middel van infuus. Op deze manier wordt geprobeerd de nieren zo goed mogelijk te ondersteunen.
- Ondersteunende maatregelen. Bijvoorbeeld medicatie tegen de misselijkheid, voedingssonde als dit nodig is etcetera.
Vooruitzichten
Als er begonnen wordt met behandelen binnen 6 uur na inname van de lelies dan is er vaak volledig herstel mogelijk. Dit is dus voordat het nierprobleem zichtbaar wordt! Als de behandeling pas wordt ingesteld 18 uur of langer na inname van de lelies, dan ontwikkelt zich eigenlijk altijd acuut nierfalen. In dat geval ligt het sterftecijfer hoog, tussen de 50-100%.
Kortom – geen lelies in een huis waar katten zijn!
Wil je een poster downloaden over de gevaren van lelies om in de wachtkamer/ bij de supermarkt/ bij de bloemist op te hangen? Klik dan hier!